Πρόγραµµα σπουδών Φ.Α. στα ολοήµερα δηµοτικά σχολεία που θα λειτουργήσουν µε Ενιαίο Αναµορφωµένο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα (ΕΑΕΠ)

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Αρ. Φύλλου 1139

28 Ιουλίου 2010

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

	ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟ - ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγρ/τος Σπουδών (ΔΕΠΠΣ)
	για το Δημοτικό για το Γυμνάσιο
	ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Φ. Α. Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ)
	Α'-Β' Δημοτικού Γ'-Δ' Δημοτικού, Ε'-ΣΤ' Δημοτικού	ΕΑΕΠ: Ολοήµερα δηµοτικά σχολεία µε Ενιαίο Αναµορφωµένο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα
	^{Α' Γυμνασίου Β' Γυμνασίου Γ' Γυμνασίου Γυμν. κ΄Λύκειο (2016-17)}
	Λυκείου (από το 1990 και εκτός ΔΕΠΠΣ) Λυκείου (2015)
	ΔΕΠΠΣ & ΑΠΣ μαζί
	Ολα τα ΔΕΠΠΣ & ΑΠΣ της Φ.Α. (Α/θμιας ΚΑΙ Β/θμιας) σε μορφή .pdf (1159 KB) Αναλυτικά Προγρ. Φ.Α. Δημοτικών ΕΑΕΠ σε μορφή .pdf

Διδασκαλία πρόγραµµα σπουδών των νέων διδακτικών αντικειµένων που θα εισαχθούν στα ολοήµερα δηµοτικά σχολεία που θα λειτουργήσουν µε Ενιαίο Αναµορφωµένο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα (ΕΑΕΠ) επανεξέταση & επικαιροποίηση των Αναλυτικών Προγραµµάτων και οδηγιών για τα διδακτικά αντικείµενα του ολοήµερου προγράµµατος.

Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΑΙ∆ΕΙΑΣ, ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Έχοντας υπόψη:
Την παρ. 11 του άρθρου 4 του Ν. 1566/85 (ΦΕΚ 167, τ. Α΄), «∆οµή και λειτουργία της Πρωτοβάθµιας και ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης και άλλες ∆ιατάξεις», όπως αυτή τροποποιήθηκε µε την παρ. 2 του άρθρου 7 του Ν. 2525/97 (ΦΕΚ 188, τ. Α΄), «Ενιαίο Λύκειο, πρόσβαση των αποφοίτων του στην Τριτοβάθµια Εκπαίδευση, αξιολό γηση του εκπαιδευτικού έργου και άλλες διατάξεις».
Το εδάφιο γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 24 του Ν. 1566/85 (ΦΕΚ 167, τ. Α΄), «∆οµή και λειτουργία της Πρωτοβάθµιας και ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης και άλλες ∆ιατάξεις».
Την παρ. 5 του άρθρου 4 του Ν. 2525/97 (ΦΕΚ 188, τ. Α΄), «Ενιαίο Λύκειο, πρόσβαση των αποφοίτων του στην Τριτοβάθµια Εκπαίδευση, αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και άλλες διατάξεις».
Την παρ. 1 του άρθρου 10 του Π.∆ 201/98 (ΦΕΚ 161, τ. Α΄), «οργάνωση και λειτουργία δηµοτικών σχολείων».
Τις διατάξεις του άρθρου 90 του «Κώδικα Νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα» που κυρώθηκε µε το άρθρο πρώτο του Π.∆. 63/2005 (ΦΕΚ 98 Α΄).
6. Την µε αριθµ. Φ.12/620/61531/Γ1/31−5−2010, (ΦΕΚ 804,
τ. Β΄/9−6−2010) Απόφαση του Υπ. Π∆ΒΜΘ µε θέµα: « Ωρολόγια Προγράµµατα δηµοτικών σχολείων µε ενιαίο αναµορφωµένο εκπαιδευτικό πρόγραµµα».
Τις διατάξεις της µε αριθµ. 1120/Η/7−1−2010 Απόφασης (ΦΕΚ 1/τ.Β΄/8−1−2010) περί «καθορισµού αρµοδιοτήτων Υφυπουργών του Υπουργείου Παιδείας, ∆ια Βίου Μάθησης και Θρησκευµάτων».
Τις 18/2010 και 19/2010 Πράξεις του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
Το γεγονός της επανεξέτασης και επικαιροποίησης των Αναλυτικών Προγραµµάτων και οδηγιών για τα διδακτικά αντικείµενα του ολοήµερου προγράµµατος, καθώς και των αντίστοιχων νέων που έχουν εισαχθεί στα ολοήµερα δηµοτικά σχολεία τα οποία θα λειτουργήσουν από το σχολικό έτος 2010−2011 µε ενιαίο αναµορφωµένο εκπαιδευτικό πρόγραµµα.
Το γεγονός ότι από την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισµού, αποφασίζουµε:

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΑΕΠ

∆ιατηρείται το βασικό πλαίσιο του µαθήµατος όπως καθορίζεται στο ∆.Ε.Π.Π.Σ. και Α.Π.Σ. της Φυσικής Αγωγής (Υ.Α. 21072β/Γ2, ΦΕΚ 304 τ. Β/13−3−2003, σελ. 4281 4306) στο γενικό σκοπό και τους στόχους ψυχοκινητικού, συναισθηµατικού και γνωστικού τοµέα. Τα βιβλία Φυσικής Αγωγής για το δηµοτικό σχολείο αποτελούν το βασικό οδηγό διδασκαλίας του µαθήµατος της Φυσικής Αγωγής.

Α) Υποχρεωτικό πρόγραµµα (8.10 – 14.00)
Στο αναµορφωµένο ενιαίο ωρολόγιο πρόγραµµα η κατανοµή των ωρών της Φυσικής Αγωγής έχει ως εξής:

Η κατανοµή των ωρών στο ωρολόγιο πρόγραµµα Φυσικής Αγωγής ανά θεµατική ενότητα στην Ε΄ και Στ΄ τάξη δεν αλλάζει.
Στις τάξεις Α΄, Β΄, Γ΄ και ∆΄ η µια (1) διδακτική ώρα της Φυσικής Αγωγής στο εβδοµαδιαίο πρόγραµµα, θα διατίθεται στους Χορούς (Φ.Ε.Κ. 804/9−9−2010). Ο χορός, ιδιαίτερα στις µικρές ηλικίες, βοηθά στην ανάπτυξη του ρυθµικού αισθητηρίου και της ρυθµικής ικανότητας, µε αποτέλεσµα να διευκολύνεται ο κινητικός συντονισµός και η γενικότερη κινητική ανάπτυξη των µαθητών.
Οι υπάρχουσες θεµατικές ενότητες των Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών και της Μουσικοκινητικής Αγωγής µεταφέρονται από το ισχύον ΑΠΣ στην ώρα που διατίθεται στους Χορούς κι έτσι διευρύνεται η ενότητα και ως προς το χρόνο αλλά και ως προ το περιεχόµενο.

Σκοπός του χορού στην πρωτοβάθµια εκπαίδευση είναι η ανάπτυξη του ψυχοκινητικού τοµέα του παιδιού, της αισθητικής του εκτίµησης, της προσωπικότητας και της κοινωνικής του συµπεριφοράς.
Με βάση την ταξινόµηση του ψυχοκινητικού τοµέα, η ψυχοκινητική ανάπτυξη ολοκληρώνεται µε την κατάκτηση της µη λεκτικής επικοινωνίας, που επιτυγχάνεται µέσα από την ανάπτυξη της εκφραστικής και ερµηνευτικής κίνησης. Η ερµηνευτική κίνηση περιλαµβάνει την αισθητική και δηµιουργική κίνηση και συνδέεται άµεσα µε το χορό (Φυσική Αγωγή Α΄ & Β΄ δηµοτικού, Βιβλίο Εκπαιδευτικού, σ. 34 39).
Ο χορός εντάσσεται συχνά σε προγράµµατα Φυσικής Αγωγής, απαλλαγµένος από την απαίτηση για τεχνική αρτιότητα, µε στόχο να αναπτύξει τις εκφραστικές, ερµηνευτικές και δηµιουργικές ικανότητες των µαθητών. Επίσης, ο χορός αναπτύσσει και διευρύνει την αισθητική των µαθητών και τους φέρνει σε επαφή µε ποικίλα πολιτιστικά ιδιώµατα του ελληνικού χώρου, αλλά και άλλων χωρών. Κοινό σηµείο των Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών και της Μουσικοκινητικής Αγωγής είναι ότι και τα δύο αντικείµενα βασίζονται στην ενότητα µουσικής, λόγου και κίνησης.

Ο Ελληνικός Παραδοσιακός Χορός αποτελεί ένα ενιαίο τρίπτυχο µουσικής, λόγου και κίνησης.

· Στην ανάπτυξη των δηµιουργικών κι εκφραστικών ικανοτήτων.

Οι παραπάνω στόχοι επιτυγχάνονται µε την εµπλοκή του µαθητή/τριας σε δραστηριότητες οι οποίες εµπλέκουν τη µουσική, το λόγο και την κίνηση, δίνοντας έµφαση στο ρυθµό.
Η οργάνωση και το περιεχόµενο των µαθηµάτων της Φυσικής Αγωγής για τις Α΄Β΄ & Γ΄∆΄ τάξεις, όπως φαίνεται στο Φ.Ε.Κ. και στο βιβλίο για τον εκπαιδευτικό, έχει έναν αισθητικό προσανατολισµό, γεγονός που είναι εµφανέστερο στο περιεχόµενο και στον τρόπο οργάνωσης των διδασκαλιών στις θεµατικές ενότητες της µουσικοκινητικής αγωγής, του ελληνικού παραδοσιακού χορού και της ψυχοκινητικής αγωγής. Εµφανής είναι, επίσης, η σύνδεση του µαθήµατος µε τη χορο γραφική δηµιουργία, όπως φαίνεται από την ύπαρξη της «παρουσίασης», ως τελευταίας φάσης κάθε ηµερήσιας διδασκαλίας των παραπάνω ενοτήτων.

Σύµφωνα µε όσα αναφέρθηκαν, οι χοροί µπορούν να γίνουν αντιληπτοί ως µια επέκταση του ήδη υπάρχοντος Α.Π.Σ. µε στόχο να ενισχυθεί ο αισθητικός και δηµιουργικός χαρακτήρας του µαθήµατος. Επιµέρους στόχος είναι η εσωτερική επικοινωνία των δύο θεµατικών ενοτήτων, της Μουσικοκινητικής Αγωγής και των Ελληνικών Παραδοσιακών χορών. Με αυτό τον τρόπο η διδασκαλία του Παραδοσιακού Χορού θα προετοιµάζεται µέσα από µουσικοκινητικές δραστηριότητες και η Μουσικοκινητική Αγωγή θα χρησιµοποιεί υλικό από την ελληνική παράδοση.

Ο εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής µπορεί να προγραµµατίσει το περιεχόµενο των διδασκαλιών του, αφού συνεκτιµήσει τις ιδιαίτερες συνθήκες του σχολικού περιβάλλοντος, τις ιδιαιτερότητες και τις προτιµήσεις των µαθητών του, τις προτιµήσεις και τις ιδιαίτερες ικανότητες και γνώσεις του.

Το µάθηµα του χορού, εµπεριέχει στοιχεία διαθεµατικής και διεπιστηµονικής προσέγγισης και ειδικά στις τάξεις Γ΄ και ∆΄ µπορεί να συνδεθεί µε µουσική – θέατρο, λογοτεχνία, λαογραφία, τοπική ιστορία, εικαστικά κ.ά., έτσι ώστε να αναδειχθούν οι πολλαπλές και ποικίλες εκφραστικές δυνατότητες των µαθητών.
Οι εκπαιδευτικοί µπορούν να χρησιµοποιήσουν γι’ αυτές τις δραστηριότητες µουσικό υλικό από τα 5 Audio cd της Φυσικής Αγωγής καθώς και της Μουσικής που υπάρχουν σε όλα τα σχολεία, ή και να χρησιµοποιήσουν µουσικές της αρεσκείας τους.

Οργάνωση µαθήµατος
Προτείνεται η δοµή των ενδεικτικών διδασκαλιών οι οποίες βρίσκονται στο βιβλίο του εκπαιδευτικού. Σύµφωνα µε αυτή κάθε διδασκαλία χωρίζεται σε τρεις φάσεις: προετοιµασία, κυρίως θέµα και παρουσίαση. Η παρουσίαση µπορεί να αξιοποιηθεί έτσι ώστε οι µαθητές να έρθουν σε βιωµατική επαφή µε την τέχνη του χορού και να λειτουργήσουν ως «µικροί δηµιουργοί».
Οι εκπαιδευτικοί Φυσικής αγωγής προκειµένου να αποφασίσουν τις µεθόδους τις οποίες θα ακολουθήσουν µπορούν να συµβουλευτούν τα βιβλία για τον εκ παιδευτικό των Α΄Β΄ και Γ΄∆΄ τάξεων και ειδικότερα τις σελίδες 43−62 και 13−34 αντίστοιχα. Προτείνεται να δοθεί ιδιαίτερη σηµασία στις µεθόδους παραγωγής, οι οποίες περιγράφονται στο βιβλίο εκπαιδευτικού των Γ΄ ∆΄ τάξεων στις σελίδες 27−28 καθώς και σε οµαδοσυνεργατικές προσεγγίσεις.

Ενδεικτική κατανοµή ωρών ανά θεµατική ενότητα.

2. Η ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Οι τρεις (3) ώρες Φυσικής Αγωγής του εβδοµαδιαίου προγράµµατος, στις τάξεις Α΄ Β΄ & Γ΄ Δ', καλύπτονται από τις παρακάτω θεµατικές ενότητες:

(Ενδεικτική κατανοµή ωρών ανά θεµατική ενότητα).

(Ενδεικτική κατανοµή ωρών ανά θεµατική ενότητα).
Πρόγραµµα ολοηµέρου (14.50 – 16.15 ή 17.00)

Σκοπός του διδακτικού αντικειµένου του αθλητισµού είναι µέσα από ποικίλες κινητικές και αθλητικές δραστηριότητες να βοηθήσει στη σωµατική ανάπτυξη των µαθητών και να συµβάλει στην ψυχική και πνευµατική τους καλλιέργεια καθώς και στην αρµονική τους ένταξη στην κοινωνία. Στο παραπάνω πλαίσιο εντάσσονται οι ειδικότεροι στόχοι του αθλητισµού που αποτελούν και στόχους του µαθήµατος της Φυσικής Αγωγής.

Η επιλογή γίνεται κυρίως από τις αθλοπαιδιές, χωρίς να αποκλείονται ατοµικά αθλήµατα ή λιγότερο διαδεδοµένα αθλήµατα (π.χ. πινγκ−πονγκ, µπάντµιντον, κολύµβηση, πάλη, τζούντο κ.ά.), εφ’ όσον υπάρχουν οι συνθήκες στο σχολείο ή σε παρακείµενους αθλητικούς χώρους. Προτείνεται τα τµήµατα να συγκροτούνται κυρίως από µαθητές και µαθήτριες των τάξεων ∆΄, Ε΄, Στ΄.

Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς καθορίζονται τα αντικείµενα µε βάση τις προτιµήσεις των µαθητών, τις υποδοµές του σχολείου, ή άλλες που µπορούν να αξιοποιηθούν από τη σχολική µονάδα, και τις ιδιαίτερες γνώσεις του εκπαιδευτικού.
Έµφαση δίνεται στη εµπέδωση και βελτίωση αθλητικών δεξιοτήτων, κύρια µέσα από το παιχνίδι και όχι από τη διδασκαλία επιµέρους στοιχείων, ακολουθώντας την οργανωτική δοµή του επιλεγµένου αθλήµατος.

Πρέπει να εξασφαλίζεται η συµµετοχή όλων των µαθητών στα τµήµατα ανεξαρτήτως του επιπέδου δεξιότητας, να προάγεται η αποδοχή της διαφορετικότητας και να επιδιώκεται η δηµιουργία ενός ασφαλούς και ευχάριστου περιβάλλοντος ενεργητικής δραστηριότητας των µαθητών. Όταν συµµετέχουν µαθητές των τάξεων Α΄, Β΄ και Γ΄, τότε το περιεχόµενο διαφοροποιείται γι’ αυτούς και περιλαµβάνει κινητικά παιχνίδια και πολύπλευρες κινητικές δραστηριότητες για την ανάπτυξη των συντονιστικών και των φυσικών τους ικανοτήτων. Αν οι µαθητές συµµετέχουν σε κοινό τµήµα µε µεγαλύτερους µαθητές, τότε εφαρµόζονται διαφοροποιηµένες δραστηριότητες για τους µαθητές των µικρότερων και των µεγαλύτερων τάξεων.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΤΟ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
(ανά θεµατική ενότητα)

Είναι γενικά αποδεκτό ότι το παιχνίδι γεµίζει το µεγαλύτερο µέρος της ζωής του παιδιού αυτής της ηλικίας. Είναι το µέσο µε το οποίο γνωρίζει τον εαυτό του, µαθαίνει για τους ανθρώπους και τον κόσµο γύρω του, αντιλαµβάνεται τις δυνατότητες και τα όρια του και συµβάλλει στην κοινωνικοποίησή του. Τα παιδιά µαθαίνουν να κινούνται και µαθαίνουν µέσα από την κίνηση. Με το παιχνίδι µαθαίνουν να συνεργάζονται, να αναλαµβάνουν ευθύνες και ρόλους, µαθαίνουν να τηρούν και να σέβονται κανόνες. Είναι ανάγκη το παιδί στις µικρές τάξεις του δηµοτικού σχολείου να κινείται πολύ και ελεύθερα.
Είναι απαραίτητο λοιπόν να προσφέρουµε στα παιδιά ευκαιρίες για κινητικές δραστηριότητες λαµβάνοντας υπόψη τις ανάγκες και τις δυνατότητες τους.

(Βλ. βιβλία εκπαιδευτικού Α΄ & Β΄ και Γ΄& ∆΄ δηµοτικού στις αντίστοιχες θεµατικές ενότητες) Εξάσκηση σύνθετων κινητικών δεξιοτήτων και φυσικών ικανοτήτων (Γ΄ και ∆΄ τάξη, ενδεικτικές δραστηριότητες). Παιχνίδια κυνηγητού µε περιορισµούς στο χώρο, τρέξιµο σε καθορισµένο χρόνο, παιχνίδια σε περιορισµένο χρόνο χωρίς απαίτηση µεγάλων εντάσεων. Παιχνίδια µε τις έννοιες: σωµατικά σχήµατα, επίπεδα του χώρου, κατευθύνσεις του χώρου, ευθείες – καµπύλες, µακριά – κοντά, σύµµετρα – ασύµµετρα, αργά – γρήγορα, ταυτόχρονα- διαδοχικά, επιτάχυνση – επιβράδυνση.

(Βλ. βιβλίο εκπαιδευτικού Α΄ & Β΄ δηµοτικού σελ. 117−128 και βιβλίο εκπαιδευτικού Γ΄& ∆΄ δηµοτικού σελ. 71 – 81)

Σκοπός της γενικής γυµναστικής και ενόργανης γυ µναστικής στις τάξεις Α΄, Β΄, Γ΄ και ∆΄ είναι η ανάπτυξη πολύπλευρων κινητικών δεξιοτήτων, η γνώση του σώµατος και ο κινητικός έλεγχος.
Οι στόχοι των γυµναστικών ασκήσεων περιλαµβάνουν την ανάπτυξη σύνθετων και περίπλοκων κινητικών δεξιοτήτων, την ανάπτυξη συναισθηµατικών δεξιοτήτων και την ικανοποίηση της ανάγκης του παιδιού για πρωτότυπες κινήσεις. Ειδικότερα, οι στόχοι επικεντρώνονται:
Στη βελτίωση του νευροµυϊκού συντονισµού και του κινητικού ελέγχου.
Στη προαγωγή συναισθηµατικών δεξιοτήτων (αυτοπεποίθησης, θάρρους, τόλµης, εκδήλωσης συναισθηµάτων, αυτενέργειας).
Στην ικανοποίηση των αναπτυξιακών αναγκών του παιδιού που συνδέονται µε την πολύπλευρη κινητική δραστηριότητα του σώµατος και την κινητική έκφραση.

Το περιεχόµενο της Γυµναστικής και Ενόργανης γυ µναστικής για τις τάξεις Α΄ και Β΄ εστιάζεται στις γενικές γυµναστικές κινήσεις και προασκήσεις της ενόργανης γυµναστικής, ενώ για τις τάξεις Γ΄ και ∆΄ επεκτείνεται σε ασκήσεις γενικής γύµνασης και ασκήσεις ενόργανης γυµναστικής. Ενδεικτικά προτείνονται:

Ελεύθερες κινήσεις των µελών του σώµατος, µε µονωµένες ή σε συνδυασµούς, µε ή χωρίς όργανα (οι κινήσεις αυτές συνδέονται µε το περιεχόµενο της ψυχοκινητικής αγωγής).
Βασικές κινητικές δραστηριότητες σε στρώµατα γυµναστικής (στροφές του κορµού στον επιµήκη άξονα, µετακινήσεις µε χέρια και πόδια µιµούµενοι κινήσεις µωρού, πιθήκου, καµήλας, βατράχου, λαγού, σύρσιµο του σώµατος, µετακινήσεις κάτω από τα πόδια των συµµαθητών, µέσα από στεφάνια, πάνω και κάτω από εµπόδια, κύλισµα σε κεκλιµένο επίπεδο, κ.ά.).

Εξοικείωση µε όργανα πάγκους, σχοινιά (αναρριχήσεις σε πολύζυγα, σε πληνθία, σε κεκλιµένους πάγκους, σε κατασκευές από αυτά, συνδυασµοί αναρριχήσεων, αιωρήσεων, µετακινήσεων, υπερπηδήσεων εµποδίων, κ.ά.)

Βασικές κινητικές δραστηριότητες µε µεγάλες µπάλες, µεγάλα στρώµατα και τραµπολίνο (µετακινήσεις µε µπάλες καγκουρό, ισορρόπηση−µετατοπίσεις στα χέρια πόδια σε µεγάλες µπάλες, αναπηδήσεις και πτώσεις σε µεγάλα στρώµατα, αναπηδήσεις σε τραµπολίνο, κ.ά.)
Βάδισµα, µικρές αναπηδήσεις, αλλαγές κατεύθυνσης, κουτσό, στροφές, ισορροπίες στο ένα πόδι, πάνω σε πάγκους, σε δοκό ή σε γραµµή γηπέδου.

Βασικές προασκήσεις ενόργανης γυµναστικής (ρολαρίσµατα µπρος−πίσω−πλάι, στηρίξεις, ισορροπίες, προσγειώσεις, ποικιλία αλµάτων κ.ά.)

Γυµναστικές ασκήσεις χεριών, ποδιών, κορµού (αιωρήσεις, περιφορές, εκτάσεις, κάµψεις, διπλώσεις, στροφές, τάσεις, διατάσεις) µε τη µορφή που γίνονται στην προθέρµανση.
∆ραστηριότητες µε αλλαγές κατευθύνσεων και σχηµατισµών στο χώρο µε στοιχεία συγχρονισµού.
Ασκήσεις σε σταθµούς µε όργανα ή χωρίς, για κυκλική γενική γύµναση (βιβλίο Γ΄& ∆΄ δηµοτικού, σελ. 55)

∆ιαπεράσεις εµποδίων, σχοινιών, υπερπηδήσεις πά γκων, εµποδίων, γραµµών, αναρριχήσεις σε κεκλιµένα επίπεδα, πολύζυγα, σχοινιά, προσγειώσεις σε στρώµατα από πληνθία, σχοινιά, πολύζυγα, κ.λπ.
Κυβιστήσεις και ανακυβιστήσεις στα στρώµατα, σε κεκλιµένο ή οριζόντιο επίπεδο (βιβλίο Γ΄ & ∆΄ δηµοτικού, σελ. 53−54).

Ασκήσεις ευλυγισίας (πλάγιο και µετωπικό σπαγκάτο, γέφυρα).
Ασκήσεις εδάφους σε στρώµατα (κατακόρυφη στήριξη, τροχός).
Ο εκπαιδευτικός µπορεί να συµβουλευτεί και το βιβλίο Ε΄ & Στ΄ δηµοτικού, σελ. 96−108.

Η εφαρµογή του περιεχοµένου της γυµναστικής και ενόργανης γυµναστικής, ιδιαίτερα µε χρήση οργάνων και εξοπλισµού, απαιτεί σχεδιασµό του µαθήµατος από τον εκπαιδευτικό. Ιδιαίτερη µέριµνα απαιτείται από τον εκπαιδευτικό για την ασφάλεια των µαθητών κατά την εκτέλεση των δραστηριοτήτων.

Μεγάλο µέρος του κινητικού περιεχοµένου της γυ µναστικής δεν απαιτεί εξοπλισµό και µπορεί να γίνεται στον αύλειο χώρο.

Να καταβάλλεται προσπάθεια συνεχούς εναλλαγής της κινητικής δραστηριότητας, ελαχιστοποίησης του παθητικού χρόνου (χρόνος αναµονής και επεξηγήσεων) και µεθόδευσης των δραστηριοτήτων χωρίς βοήθεια στην εκτέλεση, όπου είναι δυνατό. Στις ηλικίες αυτές, προέχει η πολύπλευρη, επαρκής κινητική δραστηριότητα και όχι η σωστή εκτέλεση των κινήσεων.

ΦΥΣΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ & ΣΠΟΡ ΥΓΕΙΑΣ & ΑΝΑΨΥΧΗΣ
1. Σκοπός και στόχοι

Ο σκοπός αυτής της διάστασης του Αναλυτικού Προγράµµατος της Φ.Α. για τις τάξεις Α΄ & Β΄ και Γ΄& ∆΄ είναι η γνωριµία και η απόκτηση θετικής βιωµατικής εµπειρίας των µαθητών/τριών σ’ ένα πλήθος φυσικών δραστηριοτήτων (Φ∆) και σπορ που σχετίζονται άµεσα µε την υγεία και την αναψυχή. Απώτερη επιδίωξη είναι οι µαθητές µέσα από την εµπλοκή τους στα περιεχόµενα του µαθήµατος να αποκτήσουν προοδευτικά θετική στάση προς τις φυσικές δραστηριότητες αναψυχής, που διεξάγονται στη φύση, και να ευαισθητοποιηθούν στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Ως επιµέρους στόχοι επίτευξης ορίζονται οι παρακάτω:

Στο γνωστικό τοµέα οι µαθητές/τριες πρέπει: Να αναπτύξουν βασικές γνώσεις µέσα από την ενασχόλησή τους και να κατανοήσουν τις βασικές αρχές εκτέλεσης και παραµέτρους ασφάλειας φυσικών δραστηριοτήτων και σπορ αναψυχής που εκτελούνται στην ύπαιθρο.

Στο φυσικό και ψυχοκινητικό τοµέα οι µαθητές/τριες πρέπει:

· Να εξοικειωθούν στην ασφαλή εκτέλεση φυσικών δραστηριοτήτων αναψυχής και παιχνιδιών/σπορ υγείας και να βελτιώσουν τη σωµατική τους απόδοση και την τεχνική στην εκτέλεσή τους.

· Στον τοµέα της συµπεριφοράς οι µαθητές/τριες πρέπει: Να δείξουν έµπρακτα ότι τους αρέσει η ενασχόλησή τους µε φυσικές δραστηριότητες που διεξάγονται σε εξωτερικούς χώρους, στην ύπαιθρο και στη φύση. Παράλληλα πρέπει να δείχνουν έµπρακτα σεβασµό και ευαισθησία στις αρχές προστασίας του φυσικού περι βάλλοντος.

· Στο συναισθηµατικό τοµέα οι µαθητές/τριες πρέπει: Να αποκτήσουν

o α) θετική στάση σ΄ένα δραστήριο τρόπο ζωής και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και

o β) αυτοπεποίθηση στην ικανότητά τους να ανταποκριθούν µε επάρκεια σε φυσικές δραστηριότητες και σπορ αναψυχής και στις προκλήσεις που προσφέρουν οι υπαίθριες δραστηριότητες.

Η επίτευξη των παραπάνω στόχων πρέπει να επιδιώκεται µέσα από διδακτικές πρακτικές, περιεχόµενα και δράσεις που:

α) ταιριάζουν στα ιδιαίτερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και προτιµήσεις των µαθητών κατά περίπτωση των τάξεων Α΄ έως ∆΄, και

β) στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις υποδοµές και τις δυνατότητες που προσφέρει το φυσικό περιβάλλον της περιοχής όπου βρίσκεται το κάθε σχολείο.

Τα περιεχόµενα διδασκαλίας αυτής της διάστασης του Α.Π. δεν µπορούν να οριστούν µε ακρίβεια λόγω της µεγάλης διαφοράς µεταξύ των σχολείων της επικράτειας, διαφορετικές ευκαιρίες και δυνατότητες πρόσβασης για δράσεις σε εξωτερικούς χώρους και στην ύπαιθρο. Για αυτό το λόγο θα παρουσιαστεί µόνο ένα περίγραµµα των πιθανών επιλογών και γενικές κατευθυντήριες οδηγίες. Κάθε διδάσκων, κατά περίπτωση, θα αποφασίσει για τις επιλογές και τον προγραµµατισµό των δράσεων.

Για τις τάξεις Α΄ και Β΄ τα περιεχόµενα του µαθήµατος θα εκτελούνται κατά κανόνα (εκτός αν συντρέχουν ιδιαίτερα ευνοϊκές συνθήκες, όπως ύπαρξη παιδικής χαράς, πάρκου, κέντρου αναψυχής κ.ά. πλησίον του σχολείου) εντός του σχολείου στο χώρο της αυλής, χωρίς την ύπαρξη σχεδίου εργασίας και των προϋποθέσεων που αυτό συνεπάγεται.
Τα περιεχόµενα του µαθήµατος µπορεί είναι:
Προσαρµοσµένα κατασκηνωτικά παιχνίδια µίµησης, γνωριµίας, ρόλων, θάρρους, κοινωνικότητας, συνεργασίας κ.ά.
∆ράσεις ευαισθητοποίησης για το φυσικό περιβάλλον (προστασία χλωρίδας και πανίδας, µόλυνση, σκουπίδια, πυρκαγιές, επιπτώσεων της ανθρώπινης αλόγιστης δράσης κ.ά.) µε οµιλίες, προβολές, καλλιτεχνικές δηµιουργίες κ.ά.
∆ηµιουργία και φροντίδα του φυσικού περιβάλλοντος στο σχολείο (πότισµα και περιποίηση φυτών, ανάπτυξη προσωπικού φυτού/δένδρου στη διάρκεια της χρονιάς που θα φυτευτεί στο σχολείο ή σε πάρκο σε ειδική εκδήλωση).
Προεργασία/προετοιµασία για διεξαγωγή περιπάτου (ετοιµασία περιεχοµένων σακιδίου, αρχές ασφάλειας, ένδυση−υπόδηση, νερό, προστασία από τον ήλιο, κ.ά.).
Προεργασία/προετοιµασία για διεξαγωγή διαδροµής
µε ποδήλατο (ετοιµασία περιεχοµένων σακιδίου, βασικές αρχές οδικής ασφάλειας, κράνος, ένδυση−υπόδηση, κ.ά.).
∆ιεξαγωγή απλών κατασκευών µε σχοινιά, ξύλα, κούτες κ.ά.
Ανάπτυξη βασικών δεξιοτήτων κατασκήνωσης (στήσιµο απλής σκηνής, διαδικασία ανάµατος/σβησίµατος φωτιάς κ.ά.)
Εκµάθηση βασικών κανόνων ασφάλειας σε υπαίθριες δραστηριότητες (για έντοµα, ερπετά, ατυχήµατα κ.ά.).

Για τις τάξεις Γ΄ ∆΄ τα περιεχόµενα του µαθήµατος
µπορούν να εκτελεστούν τόσο εντός του σχολείου (χωρίς σχέδιο µαθήµατος, ειδικά για τα σχολεία στα οποία λόγου θέσης αντιµετωπίζουν προβλήµατα µετακίνησης), όσο και εκτός του σχολείου µε την ύπαρξη σχεδίου εργασίας που θα υλοποιείται κατά κανόνα κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικών εκδροµών. Ωστόσο, για τις τάξεις Γ΄ και ∆΄, προτείνεται η εφαρµογή σχεδίου εργασίας µε δράσεις εκτός σχολείου.
Ενδεικτικά, τα περιεχόµενα του µαθήµατος µπορεί να είναι:
Όλα τα παραπάνω προσαρµοσµένα στο επίπεδο ανάπτυξης, τις γνώσεις και τις εµπειρίες που ήδη απόκτησαν οι µαθητές στις προηγούµενες τάξεις.
Σχέδιο εργασίας για φυσικές δραστηριότητες αναψυχής σε βουνό (πεζοπορία, χιονοδροµία, ποδηλασία, κατασκηνωτικές δράσεις, κυνήγι θησαυρού, orienteering/ προσανατολισµός, κ.ά.)
Σχέδιο εργασίας για φυσικές δραστηριότητες αναψυχής στη θάλασσα (επίσκεψη σε ιστιοπλοϊκό όµιλο, σε κωπηλατικό όµιλο κ.ά.).
Σχέδιο εργασίας για φυσικές δραστηριότητες αναψυχής σε οργανωµένη κατασκήνωση (σπορ περιπέτειας, τοξοβολία, αναρρίχηση, σχοινοκατασκευές, κατασκευές, δεξιότητες επιβίωσης κ.ά.).
Σχέδιο εργασίας για φυσικές δραστηριότητες αναψυχής στην πόλη µε παιχνίδι του θησαυρού και orienteering (προσανατολισµός) µε χρήση πυξίδας, χαρτών κ.ά. για την εκµάθηση σηµαντικών σηµείων/µνηµείων κ.ά. της ευρύτερης περιοχής του σχολείου.
Σχέδιο εργασίας για επίσκεψη σε ιππικό όµιλο (γνωριµία µε τα σπορ όπου πρωταγωνιστεί το άλογο, αρχές περιποίησης των αλόγων κ.ά.).

Σ’ όλες τις παραπάνω προτεινόµενες δράσεις πρέπει να εφαρµόζεται µια ολιστική διδακτική προσέγγιση όπου ο µαθητής θα συµµετέχει ενεργά, θα αποκτά πρακτική εµπειρία της δραστηριότητας, θα µαθαίνει τα βασικά χαρακτηριστικά, τις απαιτήσεις και τις προϋποθέσεις ασφάλειας, θα αποκτά θετικά βιώµατα επιτυχίας και χαράς από τη συµµετοχή του και θα παρακινείται για υψηλότερη ατοµική απόδοση.
Ο ΚΦΑ είναι σηµαντικό να επιδιώκει µια διαθεµατική και διεπιστηµονική προσέγγιση των παραπάνω θεµάτων µε τη συνεργασία και άλλων διδασκόντων.
Οι µαθητές πρέπει να εµπλέκονται ενεργά σε αποφάσεις που αφορούν στις προσφερόµενες επιλογές, ανταποκρινόµενοι, υπό την καθοδήγηση του διδάσκοντα, στα καθήκοντα που απορρέουν από τις δραστηριότητες που οι ίδιοι αποφάσισαν και επέλεξαν. ∆εν είναι αρκετό να επισκεφθούν απλά χώρους διαφόρων Φ∆ και σπορ, αλλά να εµπλακούν ενεργά και να βιώσουν τη χαρά της φύσης, σ’ όλες τις εκφράσεις της (µε ήλιο, βροχή, χιόνι, αέρα, λάσπη, κύµα στη θάλασσα κ.ά.).
Το σχολείο πρέπει να είναι «ανοιχτό» στην τοπική κοινωνία και να επιδιώκει τη συνεργασία των γονέων. Οι γονείς πρέπει να είναι ευπρόσδεκτοι στις σχολικές δραστηριότητες και να ζητείται η συνδροµή τους σε περιπτώσεις όπου µπορούν να βοηθήσουν µε την παρουσία, τις γνώσεις ή την τέχνη τους.

Είναι φανερό λοιπόν ότι για την επίτευξη του σκοπού και των επιµέρους στόχων που περιγράφονται παραπάνω, απαιτείται η χρήση όλου του φάσµατος των µοντέλων και των στρατηγικών διδασκαλίας.

Ωστόσο, ο αποτελεσµατικός σχεδιασµός και προγραµµατισµός του µαθήµατος, που µπορεί να εφαρµοστεί µε επιτυχία σ’ όλους τους µαθητές και αξιολογείται µε επάρκεια για την αποτελεσµατικότητά του, αποτελεί το βασικό άξονα για την επιτυχία και σ’ αυτή του τη διάσταση, του µαθήµατος της ΦΑ. Αντίθετα, η διδασκαλία που στερείται φαντασίας, είναι πληµµελώς σχεδιασµένη, αποσπασµατική και σποραδική στην εφαρµογή της, θα απογοητεύσει γρήγορα τους µαθητές και θα δηµιουργήσει προβλήµατα στην επίτευξη των επιθυµητών στόχων.
Επιθυµητές πρακτικές διδασκαλίας των ΦΔ και σπορ υγείας και αναψυχής.

Για την αποτελεσµατική υλοποίηση του µαθήµατος ο ΚΦΑ πρέπει να φροντίζει για τη δηµιουργία κατάλληλων συνθηκών όπου όλοι οι µαθητές συµµετέχουν, ανήκουν σε οµάδες εργασίας και δραστηριοποιούνται τόσο στο µάθηµα όσο και εκτός σχολείου µε τη συνδροµή των γονέων τους. Κάθε µαθητής πρέπει να αντιµετωπίζεται ως ξεχωριστή προσωπικότητα, να εµπλέκεται µε ενθουσιασµό σε δραστηριότητες που τον ενδιαφέρουν και να αισθάνεται ότι µπορεί να µάθει και να αποδώσει µε επιτυχία. Οι ίσες ευκαιρίες, το οµαδικό πνεύµα και η συνεργασία των µαθητών αποτελούν βασικά συστατικά της επιτυχηµένης διεξαγωγής του µαθήµατος.

Για την επίτευξη των στόχων αυτής της διάστασης του αναλυτικού προγράµµατος είναι σηµαντικό κατά τη διδασκαλία οι µαθητές:

Να διασκεδάζουν και να ενθουσιάζονται από το µάθηµα.
Να µην υπάρχουν καταστάσεις έντονου ανταγωνισµού.
Να δίνονται σε όλα τα παιδιά οι κατάλληλες βοήθειες και ο χρόνος που χρειάζονται για να επιτύχουν και να διορθώσουν τα λάθη τους.
Να χρησιµοποιείται θετική ανατροφοδότηση.
Να έχουν τα περιεχόµενα του µαθήµατος χρηστική αξία για την καθηµερινή ζωή των παιδιών.
Να µην εκτίθενται τα παιδιά µέτριας και χαµηλής ικανότητας.
Να δίνεται η δυνατότητα στα παιδιά να επιλέξουν το περιεχόµενο της δραστηριότητας µε την οποία θα ασχοληθούν (για τις τάξεις Γ−∆΄), καθώς και τον τρόπο
µε τον οποίο θα την υλοποιήσουν ώστε να έχουν το αίσθηµα της αυτονοµίας.

Η πρόοδος και η επίτευξη των µαθητών και σ’ αυτή τη διάσταση του µαθήµατος πρέπει να αξιολογείται µε βάση τους επιδιωκόµενους στόχους που τέθηκαν εξ αρχής (βλ. αρχή), σε σχέση µε:

Τη µάθηση και κατανόηση (γνωστική/αντιληπτική διάσταση)
Την απόδοση και την επάρκεια στην τεχνική εκτέλεση (ψυχοκινητική διάσταση)
Τη συµπεριφορά (κοινωνική−συµπεριφορική διάσταση)
Τις στάσεις και την αυτοπεποίθηση (συναισθηµατική διάσταση)

Η βελτίωση σ’ αυτούς τους τοµείς µπορεί να καταγραφεί µέσα από ένα πλήθος διαφορετικών προσεγγίσεων όπως:

· Στην ανταπόκριση των µαθητών σε επικεντρωµένες προφορικές (Α΄−Β΄ τάξη) και γραπτές ερωτήσεις (για την αξιολόγηση της γνωστικής/αντιληπτικής διάστασης).

· Στην απόδοσή τους σε πρακτικές δεξιότητες που διδάχθηκαν (για την αξιολόγηση της ψυχοκινητικής διάστασης).

· Στην καταγραφή των δραστηριοτήτων τους (ηµερολόγια ) που συµµετείχαν ή δηµιουργία βιβλιαρίου παρουσιών στις δραστηριότητες του σχολείου (εντός και εκτός προγράµµατος), σε εθελοντικές δραστηριότητες του σχολείου ή της κοινότητας (για την αξιολόγηση της συµπεριφορικής διάστασης)

· Από τα συναισθήµατα που εκφράζουν σε προφορικές ή γραπτές ερωτήσεις σχετικά µε τη συµµετοχή τους στις δράσεις του µαθήµατος και την προθυµία τους για συµµετοχή σε νέες προκλήσεις (για την αξιολόγηση της συναισθηµατικής διάστασης).

· Στο µάθηµα της Φυσικής Αγωγής, προβλέπεται η διδασκαλία της Κολύµβησης «όπου υπάρχουν οι δυνατότητες» (ΦΕΚ 304/13−3−2003 τ. Β΄). Ήδη υλοποιούνται µε επιτυχία προγράµµατα κολύµβησης σε τέσσερις ∆ιευθύνσεις Εκπαίδευσης µε πρωτοβουλίες των Σχολικών Συµβούλων. Προϋποθέσεις υλοποίησης των µαθηµάτων κολύµβησης

· Να υπάρχει σε κοντινή απόσταση πισίνα που καλύπτει τις προδιαγραφές ασφάλειας και υγιεινής.

· Να είναι πάντα παρών, κατά τη διάρκεια του µαθήµατος, πιστοποιηµένος ναυαγοσώστης.

· Η αναλογία µαθητών εκπαιδευτικών να είναι το ανώτερο 1:10. Για να διατηρηθεί αυτή η αναλογία θα πρέπει να διατεθούν (εφόσον υπάρχει η δυνατότητα) επιπλέον εκπαιδευτικοί Φυσικής Αγωγής από την οικεία ∆ιεύθυνση Εκπαίδευσης.

· Να είναι στη διάθεση του ΚΦΑ το ∆ελτίο υγείας µαθητή και επιπλέον η διάγνωση από δερµατολόγο ιατρό.

Για τη διεξαγωγή της κολύµβησης ο/η ΚΦΑ του σχολείου πρέπει να διασφαλίσει:

· Τη σύµφωνη γνώµη του Συλλόγου ∆ιδασκόντων της Σχολικής Μονάδας (ως προς την τροποποίηση του ωρολογίου προγράµµατος, τη µετακίνηση και τη συνοδεία των µαθητών).

· Την έγκριση του Σχολικού Συµβούλου της οικείας Περιφέρειας για την τροποποίηση του ωρολογίου προγράµµατος.

· Την έγκριση του Σχολικού Συµβούλου Φυσικής Αγω γής για το περιεχόµενο του µαθήµατος.

· Οδηγίες προς τους ΚΦΑ και τη διεύθυνση του σχολείου

o Το µάθηµα της κολύµβησης προτείνεται να πραγµατοποιείται (για την ασφάλεια των µαθητών) αρχικά στη µικρή πισίνα εκµάθησης του κολυµβητηρίου. Συνεκτιµάται το επίπεδο κολυµβητικής ικανότητας των µαθητών.

o Το µάθηµα της κολύµβησης να διδάσκεται σε συνεχόµενο δίωρο.
Η µετακίνηση να γίνεται πάντοτε µε την επίβλεψη και ευθύνη του εκπαιδευτικού Φυσικής Αγωγής του οικείου σχολείου.

o Πρέπει να λαµβάνονται όλα τα απαραίτητα µέτρα προστασίας, ασφάλειας και υγιεινής κατά την εφαρµογή του προγράµµατος.

o Προτείνεται, όπου υπάρχει η δυνατότητα, και η υλοποίηση σχεδίου εργασίας για την κολύµβηση στο ολοήµερο πρόγραµµα καθώς και στην προαιρετική ζώνη παρακολούθησης του προγράµµατος του ολοήµερου σχολείου. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η αυτονοµία της σχολικής µονάδας µέσα από την υλοποίηση των προτάσεων µαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών, ανάλογα µε την εκάστοτε εκπαιδευτική περίσταση και τον αυτόνοµο προγραµµατισµό δράσης σε επίπεδο σχολείου.

6. ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΙΝΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Σκοπός της καταγραφής δεικτών της κινητικής και σωµατικής ανάπτυξης είναι ο έλεγχος της φυσιολογικής και αρµονικής ανάπτυξης των µαθητών. Ο έλεγχος και η αξιολόγηση της αναπτυξιακής πορείας αποτελεί µια δεξιότητα που επιδιώκεται να αναπτυχθεί στους µαθητές και ταυτόχρονα µια χρήσιµη πληροφορία προς τους γονείς που αφορά την ανάπτυξη των παιδιών τους. Ο απώτερος σκοπός της καταγραφής είναι η αφύπνιση του ενδιαφέροντος από γονείς και µαθητές για την ισόρροπη κινητική και σωµατική ανάπτυξη των µαθητών, καθώς και η φροντίδα για τη διακύµανση των δεικτών σε φυσιολογικά και «ευνοϊκά» όρια για την υγεία τους. Οι στόχοι της καταγραφής δεικτών της κινητικής και σωµατικής ανάπτυξης επικεντρώνονται στη διαδικασία ελέγχου και αξιολόγησης της κινητικής επάρκειας, της φυσικής δραστηριότητας και της σωµατικής σύστασης των µαθητών. Αφορούν στο ενδιαφέρον για τη φυσιολογική ανάπτυξη, την προληπτική φροντίδα υγείας και δεν συνδέονται µε την αξιολόγηση και τη βαθµολογία των µαθητών στη Φυσική Αγωγή.

Ήδη το Υπουργείο Παιδείας, ∆ια Βίου Μάθησης και Θρησκευµάτων και η Γ.Γ. Αθλητισµού, στα πλαίσια της ανάπτυξης των προγραµµάτων «Άθληση για όλους», αναπτύσσουν έρευνα «Σωµατοµετρικής και ∆ιατροφικής αξιολόγησης», στο σύνολο των παιδιών της Γ΄ τάξης του ∆ηµοτικού. Σκοπός είναι η αξιολόγηση σηµαντικών δεικτών υγείας τους, η βελτίωση των διατροφικών τους συνηθειών και της υγείας τους.

7. ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΝΕΑ Ή ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΓΝΩΣΤΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ & ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΑMΕΑ

Ο σκοπός αυτής της διάστασης του Αναλυτικού Προ γράµµατος της Φ.Α. είναι α) η γνωριµία των µαθητών µε νέα ή λιγότερο διαδεδοµένα αθλήµατα (τουλάχιστον στη χώρα µας), και β) η γνωριµία µε αθλήµατα των ΑµΕΑ. Απώτερη επιδίωξη είναι οι µαθητές να αποκτήσουν εµπειρίες από: α) σπορ που δεν θα είχαν εύκολα την ευκαιρία να γνωρίσουν εκτός σχολείου και να ασχοληθούν µ’ αυτά στις περιπτώσεις που κρίνουν ότι ταιριάζουν στις ικανότητες και τις ιδιαίτερες κλίσεις τους, και β) να γνωρίσουν σπορ των ΑµEA και να ευαισθητοποιηθούν στις ιδιαιτερότητες των ατόµων της κατηγορίας αυτής.

Ως επιµέρους στόχοι επίτευξης ορίζονται οι παρακάτω:

Να αναπτύξουν οι µαθητές/ τριες βασικές γνώσεις (για την ιστορία, το σκοπό/κανονισµούς, τις δυνατότητες που προσφέρονται στη χώρα µας) µέσα από την ενασχόλησή τους, και να κατανοήσουν τις βασικές αρχές εκτέλεσης (κανονισµών και τακτικής) νέων ή λιγότερων διαδεδοµένων αθληµάτων καθώς και σπορ των ΑµΕΑ.

Να επιδιώκεται η ευχαρίστηση των µαθητών/τριών από την εκτέλεση των βασικών τεχνικών εκτέλεσης νέων ή λιγότερων διαδεδοµένων αθληµάτων καθώς και σπορ των ΑµΕΑ.

α) θετική στάση για την ενασχόλησή τους µε νέες µορφές κίνησης και σπορ,

β) αυτοπεποίθηση στην ικανότητά τους να ανταποκριθούν στις βασικές απαιτήσεις αυτών των σπορ.

Η επίτευξη των παραπάνω στόχων πρέπει να επιδιώκεται µέσα από διδακτικές πρακτικές, περιεχόµενα και δράσεις που ταιριάζουν:

α) στα ιδιαίτερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και προτιµήσεις των µαθητών των τάξεων Γ΄ & ∆΄, και

β) στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις υποδοµές, την ύπαρξη σχετικών φορέων που αναπτύσσουν τέτοια σπορ, και τις γενικότερες δυνατότητες που προσφέρονται στην περιοχή όπου βρίσκεται το κάθε σχολείο

Τα περιεχόµενα διδασκαλίας αυτής της διάστασης του Α.Π. και σ’ αυτή την περίπτωση δεν µπορούν να οριστούν
µε ακρίβεια λόγω της µεγάλης διαφοράς µεταξύ των σχολείων της επικράτειας σε ευκαιρίες για πρόσβαση σε λιγότερο διαδεδοµένα σπορ αλλά και της ιδιαίτερης γνώσης των ΚΦΑ στη διδασκαλία τους. Για αυτό το λόγο θα παρουσιαστεί µόνο ένα περίγραµµα των πιθανών επιλογών και γενικές κατευθυντήριες οδηγίες. Κάθε διδάσκων, κατά περίπτωση, θα αποφασίσει για τις επιλογές και τον προγραµµατισµό των δράσεων µε βάση τις δικές του γνώσεις και προτιµήσεις, καθώς και τις προσφερόµενες επιλογές από τοπικούς κρατικούς ή ιδιωτικούς φορείς. Σηµειώνεται ότι όλες οι δράσεις του µαθήµατος πρέπει να υλοποιούνται εντός του σχολείου, στο πλαίσιο του µαθήµατος και όχι ως σχέδιο εργασίας. Αυτό βέβαια δεν αποκλείει την πρόσκληση ειδικών, προπονητών, αθλητών, παραγόντων, στο σχολείο για επίδειξη αυτών των σπορ στους µαθητές.
Νέα ή λιγότερο διαδεδοµένα σπορ Ενδεικτικά αναφέρονται:
Ατοµικά και οµαδικά αθλήµατα που δεν καλλιεργούνται συστηµατικά στην Ελλάδα (για παράδειγµα το
µπέιζ−µπολ, το κρίκετ, το ράγκµπι, το σοφτ−µπολ, το σκουός κ.ά.),
Ατοµικά και οµαδικά αθλήµατα τα οποία είναι λιγότερο διαδεδοµένα στην Ελλάδα, αλλά αναπτύσσονται κυρίως µέσω οµοσπονδιών ή άλλων φορέων στη χώρα µας (σπορ ρακέτας, σπορ επαφής, πολεµικές τέχνες, σπορ ακρίβειας κ.ά.).

Τα σπορ που αντιπροσωπεύονται στο επίσηµο αγωνιστικό πρόγραµµα των ΑµΕΑ (παραολυµπιακό πρόγραµµα).
Υπάρχει επίσης η δυνατότητα επίδειξης παραολυ µπιακών αθληµάτων και η συµµετοχή των µαθητών σε αυτά. Επίσης, µπορεί να γίνει τροποποίηση επιλεγµένων παραολυµπιακών αθληµάτων ώστε να είναι δυνατή η εφαρµογή τους στο περιβάλλον του σχολείου.

α) Στη διδασκαλία αυτών των αθληµάτων πρέπει να εφαρµόζεται µια ολιστική διδακτική προσέγγιση όπου ο µαθητής θα συµµετέχει ενεργά, θα αποκτά πρακτική εµπειρία της δραστηριότητας παράλληλα µε τις βασικές γνώσεις σε κανονισµούς και τακτική.
β) Ο ΚΦΑ είναι σηµαντικό να δηµιουργήσει ένα φάκελο
µε το απαραίτητο υλικό διδασκαλίας (σε έντυπη και ηλεκτρονική µορφή) για την υλοποίηση του µαθήµατος για κάθε περίπτωση αθλήµατος ξεχωριστά.
γ) Οι µαθητές πρέπει να εµπλέκονται ενεργά σε αποφάσεις που αφορούν στις προσφερόµενες επιλογές σε αθλήµατα, ανταποκρινόµενοι, υπό την καθοδήγηση του διδάσκοντα, στα καθήκοντα που απορρέουν από τις δραστηριότητες που αποφάσισαν και επέλεξαν. Σκοπός είναι να εµπλακούν ενεργά και να βιώσουν τη χαρά της συµµετοχής σ’ ένα νέο ή άγνωστο σπορ.

Το σχολείο πρέπει να είναι σε επαφή µε τα οργανωµένα σπορ της ευρύτερης κοινότητας και των σπορ των ΑµEA, και να επιδιώκει τη συνεργασία µε τους συγκεκριµένους αθλητικούς φορείς. Παράγοντες, προπονητές και αθλητές αυτής της κατηγορίας των σπορ
µπορεί να είναι οι βασικοί συντελεστές για τη γνωριµία των µαθητών µε λιγότερο γνωστά σπορ. Για αυτό πρέπει να ζητείται η συνδροµή τους σε περιπτώσεις όπου µπορούν να βοηθήσουν µε την παρουσία, τις γνώσεις ή την τέχνη τους.
Όπου είναι δυνατό να µπορούν να γίνονται κοινά προγράµµατα/ ηµερήσιες γυµνάσεις/ αγώνες µε τα ΑµΕΑ.

Που θα βρεθεί το σχετικό υλικό διδασκαλίας για την οργάνωση του φακέλου και τα µέσα για τη διεξαγωγή της διδακτικής αυτής ενότητας;

Με την άµεση επαφή µε τις αντίστοιχες οµοσπονδίες (για τα αθλήµατα που υπάρχουν στη χώρα µας) ή τους αθλητικούς συλλόγους.
Μέσω σχετικών ιστοσελίδων.
Μέσω εντύπων και βιβλίων που ασχολούνται µε αυτά τα αθλήµατα.
Μέσω άλλων φορέων που πιθανά προωθούν τα συγκεκριµένα σπορ (ΤΕΦΑΑ, κοινότητες αλλοδαπών που βρίσκονται χρόνια στη χώρα µας και καλλιεργούν τα συγκεκριµένα αθλήµατα κ.ά.).
Μέσω της Παραολυµπιακής Επιτροπής.

Σε σχέση µε τα αναγκαία µέσα και υλικά για τη διεξαγωγή του µαθήµατος στα συγκεκριµένα αθλήµατα, ο ΚΦΑ πρέπει από τη αρχή της χρονιάς να µεριµνήσει για την εύρεσή τους (δηµιουργία τροποποιηµένων οργάνων, αγορά πρωτότυπων ή δανεισµό τους από φορείς ή σχολεία που ήδη ασχολήθηκαν µε τα συγκεκριµένα σπορ).

Η πρόοδος και η επίτευξη των µαθητών και σ’ αυτή τη διάσταση του µαθήµατος πρέπει να αξιολογείται µε βάση τους επιδιωκόµενους στόχους που τέθηκαν εξ αρχής (βλ. αρχή του παραρτήµατος), σε σχέση µε:

Συνεπώς η αξιολόγηση της µάθησης των µαθητών θα γίνει µε διαδικασίες ανάλογες µ’ αυτές που αναφέρθηκαν στο προηγούµενο παράρτηµα.

Η απόφαση αυτή να δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως.

Μαρούσι, 20 Ιουλίου 2010

Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΥ

η διαδρομή σου: www.fa3.gr ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Πρόγραµµα σπουδών Φ.Α. στα ολοήµερα δηµοτικά σχολεία που θα λειτουργήσουν µε Ενιαίο Αναµορφωµένο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα (ΕΑΕΠ)