Ιστότοπος Φυσικής Αγωγής: www.fa3.gr ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ

  Η κατάσταση στην εκπαίδευση των αυτιστικών παιδιών στην Ελλάδα είναι γνωστή. Η ανυπαρξία ειδικών δομών σε ότι αφορά τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην κοινωνική αποκατάσταση σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να μας κάνει να αναζητήσουμε την πιο πρόχειρη λύση για να καλύψει ή και να αντικαταστήσει το εκπαιδευτικό έργο. Το πρόγραμμα φυσικής αγωγής μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση του αυτιστικού παιδιού μέσα και έξω από το σχολείο.

Το παρακάτω άρθρο υπάρχει στο περιοδικό της Ομοσπονδίας Φυσικής Αγωγής της Μ. Βρετανίας, τεύχος 24/3, Φθινόπωρο 1993. Η συγγραφέας του Vicky Kitson, δασκάλα στο σχολείο Radlett Lodge, για παιδιά με αυτισμό, περιγράφει την εξαιρετική σημασία που έχει ένα καλό πρόγραμμα Φυσικής Αγωγής στα παιδιά με αυτισμό.


ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΓΙΑ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ

Η Φυσική Αγωγή παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση των παιδιών με Αυτισμό. Αν και η φυσική τους ανάπτυξη είναι γενικά παράλληλη με την χρονολογική τους ηλικία, τα χαρακτηριστικά που έχουν να κάνουν με το σύνδρομο, συχνά εμποδίζουν την φυσιολογική ανάπτυξη των δεξιοτήτων, της κατανόησης και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης.

Πολλά παιδιά έχουν έλλειψη της γνώσης του σώματος και έτσι γίνονται ουσιώδη τα μαθήματα που δίνουν έμφαση στην γνώση των μερών του σώματος και το τι μπορεί να κάνουν αυτά. Με αυτό τον τρόπο το παιδί αποκτά την εικόνα του εαυτού του και μαθαίνει να ξεχωρίζει έννοιες όπως δεξιά - αριστερά, εμπρός - πίσω, πάνω - κάτω, ψηλά - χαμηλά.

Τα παιδιά με αυτισμό συχνά συναντούν δυσκολίες σε δραστηριότητες που απαιτούν λύση προβλημάτων καθώς και ήδη μαθημένες δεξιότητες που τις συναντούν όμως σε άλλο περιβάλλον. Έτσι μπορούν να σχεδιαστούν εξατομικευμένες εμπειρίες μέσα στο μεγάλο εύρος των φυσικών εμπειριών που τους δίνονται μέσα και έξω από το σχολικό περιβάλλον.

Μερικά παιδιά χρειάζονται εξατομικευμένο πρόγραμμα για την ανάπτυξη αδρών και λεπτών κινητικών δεξιοτήτων. Αυτά τα προγράμματα σχεδιάζονται για να προάγουν και να συνδέονται ταυτόχρονα με άλλες περιοχές του εκπαιδευτικού προγράμματος όπως π.χ μουσικοθεραπεία και γλωσσική ανάπτυξη. Ο τομέας της φυσικής αγωγής δίνει μια ιδανική ευκαιρία για την επέκταση του λεξιλογίου και της συνομιλίας σε μια πραγματική, πρακτική κατάσταση όπου το παιδί θα πρέπει να ακούσει, να κατανοήσει και να εκτελέσει οδηγίες.

Πολλά παιδιά αποφεύγουν την φυσική επαφή. Τα μαθήματα μπορούν να προωθήσουν την επαφή με κατάλληλους για κάθε ηλικία τρόπους και να οδηγήσουν στην ανάπτυξη της γνώσης του σώματος άλλων παιδιών και ενηλίκων. Συχνά έχουν έλλειψη ενός φυσικού ανταγωνιστικού πνεύματος και κινήτρου. Προτιμούν να υιοθετήσουν μια στάση συμπεριφοράς που είναι μέρος της αυτιστικής συμπεριφοράς τους παρά να δοκιμάσουν τον εαυτό τους.

Είναι δύσκολο να τους πείσουμε να κάνουν μια πλήρη προσπάθεια σε δραστηριότητες που αυξάνουν τον καρδιακό παλμό και την αναπνοή και που έχουν να κάνουν με την ιδέα της φυσικής άσκησης. Χρειάζεται να σχεδιαστούν απλά παιχνίδια που απαιτούν συνεργασία εργασία σε ομάδα, εργασία με την σειρά και δημιουργούν την ανάγκη του συναγωνισμού. Συχνά η ευχαρίστηση της νίκης πρέπει να "μεγαλοποιηθεί" από τον δάσκαλο. Μόλις η ιδέα του "να έρθει πρώτος" κατανοηθεί τότε δίνεται έμφαση στην ανάγκη του να είναι ένας "σωστός χαμένος".

Η μίμηση μπορεί να είναι μια πετυχημένη στρατηγική, μια και, πολλά παιδιά νοιώθουν πίεση όταν αντιμετωπίζουν καινούργιες δραστηριότητες. Το να αντιγράψουν τις ενέργειες κάποιου άλλου μπορεί να τα βοηθήσει να αισθάνονται περισσότερο ασφαλή, γνωρίζοντας ήδη τι έχουν να κάνουν. Με αυτόν τον τρόπο έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να πετύχουν.

Οι προσωπικές ιδέες και η δημιουργικότητα ενθαρρύνονται αλλά αν κανένα από τα δύο δεν δίνει αποτέλεσμα τότε η μίμηση μπορεί να αποδειχθεί μια χρήσιμη μέθοδος για την επιτυχία μιας δεξιότητας. Τα νεότερα και πιο αδέξια παιδιά έχουν την ανάγκη και προφορικών και φυσικών εντολών.

Οι δυνατότητες για εμπειρίες μέσα από διαφορετικές δραστηριότητες επεκτείνουν το πρόγραμμα της Φυσικής Αγωγής μέχρι εκεί που βολεύουν οι χώροι. Το κολύμπι σε δημόσια πισίνα εμπλέκει πολλές περιοχές του εκπαιδευτικού προγράμματος όπως η ανάπτυξη των αντιληπτικο- κινητικών δεξιοτήτων, σωματογνωσία, συντονισμό, ισορροπία, ευκαιριακές σχέσεις, ανάπτυξη φυσικής κατάστασης, κατανόησης εννοιών όπως γλώσσα, απόσταση και χρόνος, συμμετοχή σε σχήματα επιβράβευσης και συναγωνισμού, απόκτηση ανοχής στην επαφή του σώματος, καλή ευκαιρία για την έναρξη ενός προγράμματος για ντύσιμο. Συνήθως είναι αρκετά ευχάριστο και όλες αυτές οι εμπειρίες βοηθούν να δομηθεί αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Επίσης αναπτύσσουν δεσμούς με την κοινότητα και οι δραστηριότητες μπορούν να γίνουν σαν σε οικογένεια.

Σχόλιο-απόδοση
Παναγιώτης Ανδρονικίδης

ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
(Δεν υπάρχει σχέση των παιδιών με Μ.Δ. με τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που παρουσιάζουν στοιχεία Μαθησιακών Δυσκολιών)

ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ