"Ο ρόλος του αθλητισμού στην εκπαίδευση":
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
Συντάκτρια γνωμοδότησης: Ευαγγελία Τζαμπάζη

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  επιβεβαιώνει το θεμιτό ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον αθλητισμό, ιδιαίτερα δε στις κοινωνικές και πολιτιστικές του πτυχές, καθώς και τις εκπαιδευτικές και κοινωνικές αξίες που μεταδίδει ο αθλητισμός όπως η αυτοπειθαρχία, η διερεύνηση των προσωπικών ορίων, η αλληλεγγύη, η ευγενής άμιλλα, ο σεβασμός του αντιπάλου, η κοινωνική ένταξη, η καταπολέμηση κάθε είδους διακρίσεων, το ομαδικό πνεύμα, η ανεκτικότητα, και το τίμιο παιγνίδι·

2.  τονίζει τη σημασία της εφαρμογής των δηλώσεων του Άμστερνταμ και της Νίκαιας, ιδιαίτερα όσον αφορά τα ειδικά χαρακτηριστικά του αθλητισμού στην Ευρώπη και της κοινωνικής του λειτουργίας, τα οποία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την εφαρμογή των κοινών πολιτικών,

3.  αναγνωρίζει τον ζωτικό κοινωνικό και πολιτιστικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι αθλητικές λέσχες και οι σύλλογοι των αθλητικών λεσχών και συλλόγων στις τοπικές και εθνικές κοινότητες· θεωρεί ότι τα σχολεία, τα κέντρα εκπαίδευσης, οι αθλητικές λέσχες και σύλλογοι θα πρέπει να αναμειγνύονται περισσότερο σε διάφορες μορφές υποχρεώσεων και συμμετοχής του τοπικού πληθυσμού μέσω ενός καλύτερου κοινωνικού διαλόγου, που θα προωθείται κατά προτίμηση από τις τοπικές αρχές (υγειονομικές, κοινωνικές, εκπαιδευτικές)· ζητά ωστόσο να υπάρχει επαγρύπνηση ώστε να εξασφαλισθεί ότι οι αθλητικές λέσχες θα λειτουργούν χωρίς φανατισμούς και σύμφωνα με αθλητικά και κοινωνικά ιδεώδη·

4.  υπογραμμίζει την ανάγκη μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης της ευρωπαϊκής κοινωνίας όσον αφορά τον ρόλο του αθλητισμού και την παιδαγωγική του σημασία, και παρακίνησης των εκπαιδευτικών και των αθλητικών οργανισμών να δημιουργήσουν και να αναπτύξουν στενές σχέσεις συνεργασίας και κοινούς στόχους, προωθώντας την αλληλεγγύη μεταξύ επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού· επίσης υπογραμμίζει ότι πρέπει να ευαισθητοποιηθεί η εκπαιδευτική κοινότητα σ'ό,τι αφορά την ανάγκη καταπολέμησης των καθιστικών συνηθειών και να ενθαρρυνθούν οι δραστηριότητες φυσικής αγωγής στα σχολεία·

5.  θεωρεί ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση, ιδιαίτερα δε με έμφαση στα ολυμπιακά ιδεώδη, αποτελούν αποτελεσματικά μέσα για την κοινωνική ένταξη μειονεκτουσών ομάδων και τον πολυπολιτισμικό διάλογο, και για την προαγωγή της εθελοντικής εργασίας· επιπλέον, διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στην καταπολέμηση των διακρίσεων, της αδιαλλαξίας, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και της βίας·

6.  αναγνωρίζει ότι ο αθλητισμός είναι τομέας που δημιουργεί θέσεις απασχόλησης και ότι άλλοι τομείς συνδέονται άμεσα με αυτόν, όπως η εκπαίδευση, η ιατρική, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και η κατασκευή και εμπορία ειδικών εξοπλισμών και προϊόντων·

7.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εκσυγχρονίσουν και να βελτιώσουν τις πολιτικές τους στον τομέα της φυσικής αγωγής- κυρίως ώστε να υπάρξει ισορροπία μεταξύ των φυσικών και διανοητικών δραστηριοτήτων στα σχολεία-, να επενδύσουν σε ποιοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις και να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να είναι προσιτές σε όλους τους μαθητές οι σχολικές αθλητικές εγκαταστάσεις καθώς και τα σχολικά αθλητικά προγράμματα, να δοθεί δε ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρίες· εκτιμά ότι πρέπει να είναι ευπρόσδεκτη η υποστήριξη για ένα ευρύ φάσμα αθλητικών δραστηριοτήτων, ώστε κάθε μαθητής να έχει πραγματικές ευκαιρίες συμμετοχής σε διάφορα αθλήματα· καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν την απαίτηση να αυξηθεί ο χρόνος της φυσικής αγωγής στα σχολεία· καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν την νομική αναγνώριση των ιδρυμάτων και οργανώσεων που συμβάλλουν στην καλύτερη ενσωμάτωση των αθλητικών δραστηριοτήτων στην προσχολική και τη σχολική αγωγή· τάσσεται υπέρ της παροχής κινήτρων στις αθλητικές λέσχες που έχουν συμφωνίες συνεργασίας με τα σχολεία, εκπαιδευτικά ιδρύματα, κέντρα νεότητας, και με άλλες κοινοτικές ή εθελοντικές οργανώσεις που συμμετέχουν σε προγράμματα δια βίου μάθησης·

8.  αναγνωρίζει ότι ο αθλητισμός διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην διά βίου μάθηση και θεωρεί ότι πρέπει να μπορούν να συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες σπουδαστές όλων των ηλικιών·

9.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη σε συνεργασία με τις Ακαδημίες Φυσικής Αγωγής να παρέχουν σφαιρική ποιοτική εκπαίδευση, ώστε οι αθλητές να έχουν όλες τις απαραίτητες εκείνες γνώσεις που θα τους επιτρέπουν να ενταχθούν στην αγορά εργασίας ή να σπουδάσουν σε ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα·

10. υπογραμμίζει τον ρόλο των αθλητικών οργανώσεων και πρωτοβουλιών όπως οι Ειδικοί Ολυμπιακοί Αγώνες, οι οποίες συμβάλλουν στην ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρίες στον αθλητισμό και μέσω αυτού στην κοινωνία· ενθαρρύνει τη συνέχιση της υποστήριξης των κρατών μελών και της ΕΕ προς τους Ειδικούς Ολυμπιακούς Αγώνες καθώς και την επέκταση του έργου και των πρωτοβουλιών αυτών των οργανώσεων·

11. επικροτεί το έργο των εθελοντών σε όλες τις αθλητικές διοργανώσεις και αναγνωρίζει ότι πολλές από αυτές τις οργανώσεις δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν χωρίς τους εθελοντές· για τον λόγο αυτό συνιστά να καθιερωθούν "έπαινοι" ή κάποιας μορφής επιδοκιμασία για τον εθελοντισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου το έργο αυτό να αναγνωρίζεται και να προωθείται·

12. ζητεί από την Επιτροπή να συντάξει σαφείς κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων κρατικής ενίσχυσης για δημόσιες αθλητικές εγκαταστάσεις, αναφέροντας ποιό είδος κρατικής στήριξης είναι αποδεκτό και νόμιμο προκειμένου να εκπληρωθεί ο κοινωνικός, πολιτιστικός, σημαντικός για την υγεία και εκπαιδευτικός ρόλος του αθλητισμού, όπως οικονομική και άλλη ενίσχυση που παρέχεται από τις κρατικές αρχές για την πρόβλεψη ή αναβάθμιση των σχολικών αθλητικών εγκαταστάσεων·

13. υπογραμμίζει τη σημασία της σωματικής άσκησης στην αναχαίτιση της παχυσαρκίας και στην αποβολή ανθυγιεινών συνηθειών στον ακολουθούμενο τρόπο ζωής, γεγονός που έχει σημαντικές θετικές επιδράσεις στην υγεία των πολιτών· εκφράζει ωστόσο ανησυχία για το γεγονός ότι η επέκταση των ωρών εργασίας και οι επικρατούσες συνθήκες απασχόλησης γενικότερα, αποτρέπουν τους εργαζόμενους να στραφούν στη συστηματική σωματική άσκηση και να ασχοληθούν ουσιαστικότερα με τον αθλητισμό·

14. αναγνωρίζει ότι η υγεία δεν αποτελεί επαρκές κίνητρο για την προώθηση της τακτικής άσκησης αθλητικών δραστηριοτήτων· για τον λόγο αυτό ζητεί επίμονα από τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την προώθηση αθλητικών δραστηριοτήτων που συνδέονται με τον ελεύθερο χρόνο και την κοινωνική ζωή·

15. εκτιμά ότι ο αθλητισμός, είτε πρόκειται για ομαδικό είτε όχι, καθιστά δυνατή την διαδραστικότητα μεταξύ των ανθρώπων, συν τοις άλλοις δε συντελεί στην κοινωνική ένταξη και στην αύξηση της παραγωγικότητας στον χώρο εργασίας· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ευνοήσουν την άνετη πρόσβαση στην άσκηση αθλητικών δραστηριοτήτων στον χώρο εργασίας και να ενθαρρύνουν τα πιο ελαστικά ωράρια εργασίας με σκοπό την άσκηση αθλητικών δραστηριοτήτων·

16. υποστηρίζει ότι στο πλαίσιο των πολυπολιτισμικών μας κοινωνιών, ο αθλητισμός μπορεί και πρέπει να αποτελέσει μέσο που πρέπει να χρησιμοποιείται στην τυπική και άτυπη εκπαίδευση. Επικαλείται τα αποτελέσματα σχετικής έρευνας σύμφωνα με την οποία η τακτική σωματική άσκηση βελτιώνει την ψυχική και σωματική υγεία και παράλληλα συμβάλλει θετικά στη μαθησιακή διαδικασία·

17. καλεί την Επιτροπή να προσδιορίσει τους τομείς όπου η δράση της ΕΕ μπορεί να παράσχει προστιθέμενη αξία αναφορικά με την δράση που έχει ήδη αναληφθεί από αθλητικές οργανώσεις και τις αρχές των κρατών μελών· θεωρεί ότι η ανοικτή μέθοδος συντονισμού αποτελεί το κατάλληλο μέσο για την καλύτερη συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο στον συγκεκριμένο τομέα της πολιτικής φυσικής αγωγής και των αθλητικών δραστηριοτήτων για όλους·

18. εν όψει του Λευκού Χάρτη της Επιτροπής για τον Αθλητισμό, θεωρεί σημαντικό να συμπεριληφθούν χρηματοδοτήσεις για δραστηριότητες σχετικές με τον αθλητισμό, οι οποίες συνδέονται με τους στόχους του άρθρου 149 της Συνθήκης ΕΚ·

19. καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καθορίσουν, σεβόμενοι απόλυτα την αρχή της επικουρικότητας, από κοινού με τα κορυφαία εθνικά και ευρωπαϊκά αθλητικά σωματεία, το κατάλληλο νομικό πλαίσιο και τα όργανα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αύξηση των επενδύσεων στην αθλητική εκπαίδευση και κατάρτιση των νέων στα ιδρύματα προσχολικής και σχολικής εκπαίδευσης·

20. ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι η νομοθεσία για την παροχή υπηρεσιών στον τομέα του αθλητισμού εφαρμόζεται κατά τον ίδιο τρόπο όπως και για άλλες δραστηριότητες στο πλαίσιο όλων των κοινοτικών πολιτικών·

21. θεωρεί ότι πρέπει να αναγνωριστούν τα προσόντα που αποκτήθηκαν μέσα στο πλαίσιο των αθλητικών δραστηριοτήτων με βάση τα κοινά επίπεδα αναφοράς που παρέχονται από το μελλοντικό Πλαίσιο Ευρωπαϊκών Προσόντων· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόταση της Επιτροπής να συμπεριλάβει τον αθλητισμό στον τομέα εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Συστήματος Μεταφοράς Ακαδημαϊκών Μονάδων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης· εκτιμά ότι η μεγαλύτερη διαφάνεια και η αμοιβαία αναγνώριση αδειών και διπλωμάτων για την παροχή υπηρεσιών στον τομέα του αθλητισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνέβαλε στην ελεύθερη διακίνηση προσώπων (σπουδαστών, αθλητών και -γυναικών, εργαζομένων και εργοδοτών) όπως και στην μακροπρόθεσμη απορρόφηση των αθλητών στην αγορά εργασίας· ότι θα συνέβαλε επίσης στην κοινωνική συνοχή στην Ευρώπη και στην επίτευξη των στόχων της Λισαβόνας, καθώς πρόκειται για τομέα με υψηλό δυναμικό για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης·

22. τονίζει ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν πλήρως τα αποτελέσματα του EYES 2004 με την κεφαλαιοποίηση των ορθών πρακτικών και την αξιοποίησή τους μέσω νέων πρωτοβουλιών με κρατική και ιδιωτική συγχρηματοδότηση ή πρωτοβουλιών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης·

23. ζητεί από την Επιτροπή να λάβει υπόψη και να διατυπώσει την πολιτική έναντι των εμπλεκόμενων φορέων, των παραγόντων που συμμετέχουν στη λήψη των αποφάσεων και των πολιτών, προκειμένου να διευκολύνει τη διαβούλευση σχετικά με την ευρωπαϊκή δράση για τον ρόλο του αθλητισμού στην εκπαίδευση.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ