η διαδρομή σου: www.fa3.gr ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ Η Φ.Α. στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ: ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ Ευρωπαϊκή στρατηγική για θέματα υγείας που έχουν σχέση με τη διατροφή, το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία

ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ: ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ >

Ευρωπαϊκή στρατηγική για θέματα υγείας που έχουν σχέση με τη διατροφή, το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία

ΠΡΑΞΗ

Λευκή Bίβλος, της 30ής Μαΐου 2007, με τίτλο «Ευρωπαϊκή στρατηγική για θέματα υγείας που έχουν σχέση με τη διατροφή, το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία» [COM(2007) 279 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Ο σκοπός της εν λόγω Λευκής Βίβλου είναι να καθορίσει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για να συμβάλει στη μείωση των προβλημάτων υγείας λόγω της κακής διατροφής, του υπερβολικού βάρους και της παχυσαρκίας. Βασίζεται σε πρωτοβουλίες που ελήφθησαν πρόσφατα από την Επιτροπή, όπως η Πράσινη Βίβλος με τίτλο «Προώθηση της υγιεινής διατροφής και της σωματικής άσκησης: μια ευρωπαϊκή διάσταση για την πρόληψη του υπερβολικού βάρους, της παχυσαρκίας και των χρόνιων παθήσεων».

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα δημόσιας υγείας, η Επιτροπή τάσσεται υπέρ της γενικευμένης ένταξης των πολιτικών στον τομέα της διατροφής και της κατανάλωσης αλλά και στους τομείς του αθλητισμού, της εκπαίδευσης και των μεταφορών. Έχει επίσης ζωτική σημασία να ληφθεί υπόψη η κοινωνικοοικονομική διάσταση του προβλήματος, καθώς οι μειονεκτούσες ομάδες είναι εκείνες που πάσχουν περισσότερο από την παχυσαρκία. Σύμφωνα με την Επιτροπή, τα κοινοτικά μέτρα για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας πρέπει να βασίζονται σε τέσσερις άξονες:

• ουσιαστική μείωση των κινδύνων που συνδέονται με την υγεία (κακή διατροφή, έλλειψη σωματικής άσκησης)·
• οριζόντια προσέγγιση, τα περιγραφομένα μέτρα πρέπει να περιλαμβάνονται στο σύνολο των κυβερνητικών πολιτικών σε όλα τα επίπεδα και να χρησιμοποιούν ένα φάσμα επαρκών μέσων, όπως η νομοθεσία, οι εταιρικές σχέσεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, ο διάλογος με την κοινωνία των πολιτών·
• συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, π.χ. της βιομηχανίας γεωργικών προϊόντων διατροφής και της κοινωνίας των πολιτών καθώς και των τοπικών παραγόντων·
• συστηματική αξιολόγηση και παρακολούθηση των μέτρων αυτών ώστε να επισημανθούν εκείνα τα μέτρα που λειτουργούν.

Μια στρατηγική που βασίζεται στην εταιρική σχέση

Η Επιτροπή προωθεί πρωτοβουλίες όπως η ευρωπαϊκή πλατφόρμα δράσης «διατροφή, σωματική άσκηση και υγεία», που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2005. Πράγματι, σε δύο σχεδόν χρόνια, τα μέλη της πλατφόρμας ξεκίνησαν περισσότερες από 200 πρωτοβουλίες για την προώθηση της καλύτερης διατροφής και σωματικής άσκησης στην ΕΕ. Επιπλέον, αναπτύχθηκαν ιδέες με βάση τη δημιουργία ενός σαφούς και αξιόπιστου συστήματος για την παρακολούθηση των δεσμεύσεων καθώς και μια τοπική προσέγγιση.

Η συμμετοχή των τοπικών ενδιαφερόμενων μερών (ενώσεις, ΜΜΕ) είναι βασικός παράγοντας για την επιτυχία της στρατηγικής. Προκειμένου να δημιουργηθεί μια δυναμική ομάδας, είναι βασικό να δημιουργηθούν πολυμερείς εταιρικές σχέσεις που να συνδέουν κατά το δυνατόν περισσότερους παράγοντες σε όλα τα επίπεδα. Οι εθνικές αρχές θα είναι αρμόδιες για το συντονισμό έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η συνάφεια των μέτρων στον τομέα της δημόσιας υγείας. Τα κράτη μέλη θα είναι επίσης αρμόδια για να ενθαρρύνουν τα μέσα ενημέρωσης να συμμετέχουν στην ανάπτυξη κοινών μηνυμάτων και ενημερωτικών εκστρατειών.

Η Επιτροπή θα δημιουργήσει μια ομάδα υψηλού επιπέδου για την υγεία, τη διατροφή και τη σωματική άσκηση ώστε να προωθήσει την ανταλλαγή πρακτικών και να βελτιώσει τους δεσμούς με τις κυβερνήσεις. Αποστολή της ομάδας αυτής θα είναι να εξασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη ανταλλάσσουν ιδέες και ορθές πρακτικές σε όλες τις κυβερνητικές πολιτικές τους. Η ευρωπαϊκή πλατφόρμα θα διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ των διαφόρων τομέων και η εντολή του ευρωπαϊκού δικτύου για τη διατροφή θα επεκταθεί για να υποστηρίξει το έργο της εν λόγω ομάδας.

Καλύτερα ενημερωμένοι καταναλωτές

Οι προτιμήσεις όσον αφορά το φαγητό και τον τρόπο ζωής είναι συχνά αποτέλεσμα του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο μεγαλώνει κανείς. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή ενθαρρύνει τρεις πτυχές:

• βελτίωση της ενημέρωσης των καταναλωτών, ιδίως μέσω της διατροφικής επισήμανσης, η τροποποίηση της οποίας μελετάται επί του παρόντος από την Επιτροπή. Μια άλλη συναφής πτυχή είναι εκείνη των κανόνων που αφορούν τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται από τους παραγωγούς τροφίμων έτσι ώστε να παρακολουθείται η αξιοπιστία των επιστημονικών και διατροφικών στοιχείων που ανακοινώνουν·
• προώθηση κωδίκων δεοντολογίας όσον αφορά τη διαφήμιση και το μάρκετινγκ όταν το μήνυμα πρόκειται να επηρεάσει διατροφικές συνήθειες, ιδίως των παιδιών. Τα συμπεράσματα της στρογγυλής τράπεζας για τη διαφήμιση που διοργανώθηκε από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2005 ως τον Μάρτιο του 2006 σχετικά με την αυτορρύθμιση θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πλαίσιο αναφοράς για τη διαφήμιση τροφίμων που προορίζονται για παιδιά. Ωστόσο, η στρατηγική της Επιτροπής πρέπει να παραμείνει βασικά εθελοντική. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει, το 2010, την αποτελεσματικότητα των βημάτων αυτών καθώς και των μέτρων που ελήφθησαν από τη βιομηχανία και, εφόσον χρειαστεί, θα προβεί στις αναγκαίες τροποποιήσεις της στρατηγικής·
• ανάπτυξη ειδικών εκστρατειών εκπαίδευσης και ενημέρωσης (π.χ. σχετικά με την κακή διατροφή και το υπερβολικό βάρος) για τις ευπαθείς ομάδες, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Πιο εύκολη πρόσβαση στην υγιεινή διατροφή

Η κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) μπορεί να χρησιμοποιηθεί από την Επιτροπή για να επιτύχει τους στόχους της στον τομέα της δημόσιας υγείας. Η μεταρρύθμιση της κοινής οργάνωσης της αγοράς φρούτων και λαχανικών είναι ένα από τα μέσα αυτά: η Επιτροπή θα ενθαρρύνει τη διανομή της πλεονασματικής παραγωγής σε δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα και κέντρα διακοπών για παιδιά. Η Επιτροπή διαθέτει και άλλα μέσα προώθησης χάρη στη μεταρρύθμιση της κοινής οργάνωσης της αγοράς, όπως π.χ. εκστρατείες που απευθύνονται σε νέους καταναλωτές ή δημιουργία σχεδίου για την ενθάρρυνση της κατανάλωσης φρούτων στο σχολείο, που συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ.

Η Επιτροπή ενδιαφέρεται επίσης για τη σύνθεση των μεταποιημένων προϊόντων και το ρόλο της νέας παρασκευής των τροφίμων και θα ξεκινήσει μια μελέτη για το θέμα αυτό το 2008.

Ενθάρρυνση της σωματικής άσκησης

Η Επιτροπή ορίζει ως σωματική άσκηση όλο το φάσμα δραστηριοτήτων από τα οργανωμένα αθλήματα έως τους «τρόπους ενεργητικής μετακίνησης» και θέλει τα κράτη μέλη και η ΕΕ να λάβουν προδραστικά μέτρα στον εν λόγω τομέα, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων που συνδέονται με τις βιώσιμες αστικές συγκοινωνίες.

Ομάδες και πλαίσια προτεραιότητας

Η παχυσαρκία αυξάνεται σημαντικά στα μικρά παιδιά, ιδίως σε εκείνα από τις πιο μειονεκτούσες κοινωνικοοικονομικές ομάδες. Ωστόσο, οι τοπικές ενέργειες που απευθύνονται σε παιδιά (ηλικίας 0 ως12 ετών) στους τομείς της διατροφικής και της σωματικής εκπαίδευσης έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές. Αυτοί οι δύο τομείς αποτελούν έτσι προτεραιότητες στο νέο πρόγραμμα διά βίου μάθησης (2007-2013) .

Επιπλέον, η Επιτροπή θα χρηματοδοτήσει, από σήμερα έως τα τέλη του 2007, μια μελέτη σχετικά με τη σύνδεση παχυσαρκίας και κοινωνικοοικονομικής κατάστασης έτσι ώστε να καθορίσει πιο αποτελεσματικά μέτρα για τις εν λόγω μειονεκτούσες ομάδες.

Ο ρόλος της έρευνας

Η έρευνα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας και για το λόγο αυτό η Επιτροπή επιθυμεί να αυξήσει τις γνώσεις της σχετικά με τους καθοριστικούς παράγοντες διατροφικών επιλογών, ιδίως μέσω του κλάδου υγείας και διατροφής του έβδομου προγράμματος-πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την έρευνα .

Πολιτικές παρακολούθησης

Η Επιτροπή αποφάσισε να επιταχύνει την παρακολούθηση των δεδομένων σχετικά με την παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος σε τρία κύρια επίπεδα:

• σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, για να αποκτήσει συνεκτικά και συγκρίσιμα δεδομένα σχετικά με τους γενικούς δείκτες προόδου στο πλαίσιο των δεικτών υγείας για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα (ECHI) που συνδέονται με τη διατροφή και τη σωματική άσκηση·
• σε επίπεδο κράτους μέλους, για να αξιολογήσει τις τρέχουσες δραστηριότητες και τον αντίκτυπό τους·
• σε επίπεδο μεμονωμένων προγραμμάτων.

Η Επιτροπή επισημαίνει ωστόσο ότι το σύνολο των προτεινόμενων ενεργειών θα συμπληρώσει και θα υποστηρίξει υφιστάμενα μέτρα στα κράτη μέλη.

Συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα

Οι παράγοντες του ιδιωτικού τομέα μπορούν να συμβάλουν στην προώθηση των υγιεινών διατροφικών συνηθειών των καταναλωτών ως εξής:

• να προωθήσουν την επιλογή υγιεινών τροφίμων, καθιστώντας τα πιο προσβάσιμα και πιο προσιτά: η βιομηχανία τροφίμων μπορεί επίσης να διαδραματίσει ρόλο όσον αφορά την τροποποίηση των συστατικών των προϊόντων (περιεχόμενο σε αλάτι, λίπος και ζάχαρη)·
• να ενημερώνουν τους καταναλωτές, τους λιανοπωλητές και τις επιχειρήσεις και να συμβάλλουν σε εθελοντικές πρωτοβουλίες σε εθνικό επίπεδο·
• να ενθαρρύνουν τη σωματική άσκηση· οι αθλητικές οργανώσεις μπορούν να συνεργαστούν με εκπροσώπους του τομέα της δημόσιας υγείας για να εφαρμόσουν εκστρατείες διαφήμισης και προώθησης με σκοπό την προώθηση της σωματικής άσκησης·
• να στοχοθετήσουν τις ομάδες προτεραιότητας· μπορεί να δημιουργηθεί μια κατάλληλη μη εμπορικού χαρακτήρα εταιρική σχέση μεταξύ σχολείων και του ιδιωτικού τομέα. Επιπλέον, θα ήταν καλή ιδέα οι επιχειρήσεις να συμβάλουν στην προώθηση υγιεινών τρόπων ζωής του προσωπικού τους στους χώρους εργασίας·
• να αντιγράψουν ορθές πρακτικές, ιδίως εκείνες των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στους τομείς υγείας, νεολαίας και αθλητισμού, οι μέθοδοι των οποίων έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές.

Διεθνής συνεργασία

Η Επιτροπή συνεργάζεται επί του παρόντος με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) ( ES ) ( EN ) ( FR ) για την ανάπτυξη ενός συστήματος επιτήρησης της διατροφής και της σωματικής άσκησης για την ΕΕ-27 στο πλαίσιο της συνέχειας που θα δοθεί στον «Ευρωπαϊκό χάρτη για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας» που εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 16 Νοεμβρίου 2006.

Τέλος, η Επιτροπή, το 2010, θα εξετάσει την πρόοδο που επιτεύχθηκε όσον αφορά την καταπολέμηση της παχυσαρκίας και των προβλημάτων υγείας που συνδέονται με τη διατροφή μέσω της συμμόρφωσης με τους στόχους αυτής της Λευκής Βίβλου.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Συμπεράσματα του Συμβουλίου «Απασχόληση, κοινωνική πολιτική, υγεία και καταναλωτές», της 3ης Ιουνίου 2005, «Παχυσαρκία, διατροφή και σωματική άσκηση» [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Ψήφισμα () του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2000, για την υγεία και τη διατροφή [Επίσημη Εφημερίδα C 20 της 23.01.2001].

Περισσότερες πληροφορίες υπάρχουν στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Δημόσια Υγεία ( ES ) ( DE ) ( EN ) ( FR ).

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 20.08.2007

(Πηγή: Επίσημη ιστοθέση του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου)