Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής - Υπερκινητικότητα
ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗΣ ΣΤΗ Φ.Α.

 
ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗΣ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥ

• ΜBD/ADHD: αγγλική ορολογία του Attention Deficit Hyperactivity Disorder= Υπερκινητικότητα και διαταραχή στη συγκέντρωση προσοχής
• Παιδιά με ADHD παρουσιάζουν δυσκολίες στον τομέα της αυτοσυγκέντρωσης, το παιχνίδι, στην αντίληψη, στην πληροφόρηση, στον έλεγχο των κινήσεων.


Παιδιά με ADHD-φυσιολογική νοημοσύνη αλλά…

• Παρουσιάζουν συμπτώματα υπερκινητικότητας
• Αδυνατούν να συγκεντρώσουν την προσοχή τους σε ένα σημείο για λίγη ώρα
• Δυσκολία στον έλεγχο των κινήσεων
• Δυσκολία στην αντίληψη/ ερμήνευση εξωτερικών ερεθισμάτων
• Παρουσιάζουν επικοινωνιακά προβλήματα


• Στην ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ μόνο το 2-5 % για τον παιδικό πληθυσμό


• 3 κύριοι τύποι ασθενών με ΔΕΠ/Υ

• Μικτός (ο συνηθέστερος)
• Κυρίως απρόσεκτος
• Υπερκινητικός -παρορμητικός

• Κληρονομική διαταραχή

• Συμβαίνει σε μονοζυγωτικούς διδύμους σε ποσοστό 90%

• Νέες μελέτες δείχνουν υπολειτουργία των μετωπιαίων λοβών του εγκεφάλου

Συμπτώματα Υπερκινητικότητας

• Χωρίζονται σε 3 μεγάλες κατηγορίες:
• Α) ανωμαλίες στη συμπεριφορά (κινείται συνεχώς, παρορμητική συμπεριφορά, άχαρες συνήθειες ύπνου, μικρή διάρκεια προσοχής, παρορμητική επιθετικότητα, δρα στην απειλή της ζωής του, ψεύδεται, κλέβει)
• Β) Μυϊκά προβλήματα (μεγάλοι μύες, μικροί μύες)
• Γ) Κλινικά δείγματα διαταραχής στη μάθηση


Τι προκαλεί την υπερκινητικότητα(αναφορικά)

• Μόλυνση από βαριά μέταλλα
• Βιομηχανοποιημένη γεωργία
• Αλκοόλ
• Φάρμακα
• Ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών
• Τεχνητά πρόσθετα


Διαγνωστικά κριτήρια για ΔΕΠ/Υ

• Κατά το Αμερικανικό εγχειρίδιο στατιστικής κατάταξης διαγνωστικών κριτηρίων(DMS-IV)
• Συμπτώματα απροσεξίας έχουν παραμείνει για τουλάχιστον 6 μήνες(δυσπροσαρμοστικότητα- ασυμφωνία στο αναπτυξιακό επίπεδο)
• Μερικά συμπτώματα/ πρόκληση έκπτωσης/ παρόντα στην ηλικία των 7

Συνέχεια…

• Κάποια έκπτωση από τα συμπτώματα/ παρούσα σε δυο τουλάχιστον τομείς (σχολείο –οικογένεια)
• Πρέπει να υπάρχει σαφής απόδειξη κλινικά σημαντικής έκπτωσης( κοινωνική-σχολική-επαγγελματική λειτουργικότητα)
• Συμπτώματα-όχι κατά τη διάρκεια πορείας εκτεταμένης διταραχής ανάπτυξης σχιζοφρένειας ή άλλης ψυχωτικής διαταραχής


Κλινική εικόνα-αναπτυξιακή πορεία

• Προσχολική ηλικία (δύσκολη η εκτίμηση-το παιδί συνεχώς δραστήριο)
• 4-6 ετών(τρέχουν από τη μια μεριά στην άλλη, δεν προειδοποιούν, ψάχνουν συνέχεια διάφορα αντικείμενα, κινούν συνέχεια τα πόδια τους…κ.α.)
• Στην σχολική ζωή τους (αδύνατη η εστίαση σε αυτά που λέει ο δάσκαλος, δεν μπορεί να ολοκληρώσει τα μαθήματα του,….,δεν ακολουθεί τους κανόνες παιχνιδιού)


Συνέχεια…

• ΓΕΝΙΚΑ:- σημεία διαταραχής ελάχιστα, αν υπάρχει αυστηρή επιτήρηση- συμπτώματα έντονα, όταν βρίσκεται με άλλα άτομα- η όλη συμπτωματολογία επηρεάζει αρνητικά τη σχολική, κοινωνική & επαγγελματική απόδοση του ατόμου.

• Στην εφηβεία(μεγαλύτερος κίνδυνος: ανάπτυξη επιθετικής αντικοινωνικής συμπεριφοράς & παραπτωματικότητας)

• Τα διαταραγμένα παιδιά παραμένουν απρόσεκτα & απομονώνονται, δεν είναι δημοφιλή ανάμεσα στους συνομιλήκους τους

• Στην ενήλικη ζωή(εξέλιξη):η θυελλώδης πορεία της εφηβείας, μπορεί να μετριάσει την συμπεριφορά στην ενήλικη ζωή
• Όσοι δεν απέφυγαν τον κίνδυνο, δείχνουν εκρηκτικό ανώριμο τύπο προσωπικότητας & αυτό φαίνεται από τις οικογενειακές τους σχέσεις


Στατιστικά στοιχεία(Backley)

• 1-3 παιδιά κατά μ.ο με ADHD σε μια τάξη 30 μαθητών
• 3-6 φορές περισσότερα αγόρια παρά κορίτσια
• 30% βραδύτερος ρυθμός ανάπτυξης(συναισθηματικός) από συνομηλίκους του
• 65% προβλήματα ανυπακοής & πειθαρχίας


Συνέχεια…

• 25% άλλα σοβαρά προβλήματα (προφορική έκφραση, δεξιότητες ακουστικής προσοχής, αναγνωστική κατανόηση)
• 1/3 των παιδιών με ΔΕΠ/Υ:προβλήματα ακουστικής κατανοήσης
• Μαθητές με ΔΕΠ/Υ:2-3 φορές πιθανότητα προβλήματος στην προφορική έκφραση απ’ ότι οι συνομήλικοί τους
• 75% παιδιών με ΔΕΠ/Υ Υπερκινητικά
• 60% με ΔΕΠ/Υ είναι κορίτσια
• 40% έχουν ένα τουλάχιστον γονιό με ΔΕΠ/Υ
• 50% έχουν προβλήματα ύπνου
• 21% φεύγουν από το σχολείο επανειλημμένα
• 45% έχουν αποβληθεί από το σχολείο


Παράγοντες σχετικοί με την αιτιολογία

• Νευρο -φυσιολογικές δοκιμασίες(Sergeant, Duglas ’88)
• Αναπτυξιακές σχέσεις
• Συσχετίσεις με νευρολογική νόσο & τραυματισμό
• Συσχετίσεις με τοξικούς και αλλεργικούς παράγοντες
• Συσχετίσεις με ψυχοκοινωνικούς παράγοντες(κοιν.δυστυχία, οικογ.σχέσεις)


Θεραπεία!
ΣΤΟΧΟΙ:

• Ελάττωση Υπερκινητικότητας (φαρμακευτική αγωγή,δίαιτα, τροποποίηση συμπεριφοράς)
• Θεραπεία συσχετιζομένων διαταραχών
• Προώθηση μάθησης
• Προώθηση συναισθηματικής προσαρμογής
• Ανακούφιση οικογενειακού στρες


ADHD & Φυσική Αγωγή

• Μαθητές με ADHD- προειδοποίηση με σταθερό σύνθημα με το τέλος της δραστηριότητας/ διάσπαση προσοχής
• Όχι οδηγίες όταν βρίσκονται όλοι μαζί-μπερδεύονται- διασκορπισμός στο χώρο με υλικά και βοήθεια από εκεί
• Νοήματα με τα μάτια-ερωτήσεις για να τσεκάρεις αν κατάλαβαν την δραστηριότητα!

• Οδηγίες σε μια χρονική στιγμή

• Τα ζευγάρια θα πρέπει να δημιουργούνται με ώριμους και έμπειρους μαθητές

• Όταν δουλεύουν σε σταθμούς- υπενθύμιση από τους μαθητές σε αυτούς με ADHD - τι πρέπει να κάνουν για να υπάρχει παρακίνηση


Πρόληψη Προβλημάτων

• Οι μαθητές με ADHD δεν συνηθίζουν να σκέφτονται γύρω από τις συνέπειες των δραστηριοτήτων
• Πρόληψη ατυχημάτων &οδηγίες για το περιβάλλον. Μαθήματα για έλεγχο συμπεριφοράς
• Όταν ξεκινάει το μάθημα/ποια η συμπεριφορά στο 5ο και ποια στο 10ο μάθημα;

Μοντέλα Οργάνωσης

• Οργάνωσε την καθημερινή σου ρουτίνα & το πρόγραμμά σου
• Άρχισε και ξεκίνα στην ώρα σου
• Να έχεις όλες τις οδηγίες έτοιμες όταν η τάξη ξεκινήσει
• Να μην δίνεις ή κρατάς σημειώσεις όταν οι μαθητές πίνουν λίγο νερό ή αλλάζουν ρουχισμό.


Ενθάρρυνε την φιλία!!!

• Χρησιμοποίησε συχνά ομάδες για να διαιρείς τους παίκτες σε ζευγάρια
• Να έχεις την προσοχή σου για πιθανόν φιλίες και να δημιουργείς ομάδες και ζεύγη για να δουλεύουν μαζί
• Μην αφήνεις κανέναν χωρίς να τον αποκαλείς με το όνομά του
• Θετικά μοντέλα& ευκαιρίες σε κοινωνικό επίπεδο-διόρθωση και βοήθεια(για μαθητή


ΑΡΘΡΑ
ΤΙΤΛΟΙ-ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΑΡΘΡΩΝ

• 1ο άρθρο: Μια προπαρασκευαστική εκπαίδευση κινητικών προβλημάτων σε παιδιά με διάσπαση προσοχής-υπερκινητικότητα(Karatekin,Markiewicz,Siegel 2003)
• 2ο άρθρο: Υπερβολικές κινήσεις(ευκινησία), μετατοπίσεις απαγορευμένες σε παιδιά με ADHD (Mostofsky,Newscaffer,Denckla 2003)


1ο άρθρο

• Πήραν μέρος στην έρευνα 28 παιδιά με ADHD και 27 παιδιά ελέγχου ηλικίας 8-15 ετών
• Παιδιά με ADHD-περισσότερες κινητικές δυσκολίες από παιδιά ελέγχου
• Γονείς παιδιών με ΑDHD εμφάνιζαν προβλήματα στη γλώσσα
• Δυσκολία κινητικών προβλημάτων συγγενείς με το IQ


2ο άρθρο

• Νευρολογικά μοντέλα- επεξήγηση θεμελιωδών μηχανισμών του ADHD(έμφαση στην έλλειψη κινητικής απάντησης)
• Ακατάλληλη ηλικία για υπερβολικές μετατοπίσεις(ευκινησία)/αντανάκλαση ανωριμότητας στα φλοιώδη συστήματα εγκεφάλου
• Έρευνες έδειξαν: η παρουσία από υπερβολικές κινήσεις θα έδειχναν τις προσαρμογές στα παιδιά με ADHD


Συνέχεια…

• Για τον έλεγχο κινητικής απάντησης/ αλληλεπίδραση των ατόμων με ADHD και των ατόμων ελέγχου
• Αποτελέσματα: Οι Υπερβολικές κινήσεις πιο έντονες στα παιδιά με διάσπαση προσοχής
• Πρόβλημα έγκειται στα κινητικά κέντρα του εγκεφάλου

(Πηγή: Κώνστας Ε., Πτυχιούχος Φ.Α.)